مسجد در سیره امیرالمومنین(ع) جایگاهی محوری داشت/ قضاوت و آموزش‌های علوی در مسجد انجام می‌شد
تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۵۶۸۰۳
حجت‌الاسلام و المسلمین مطهری با بیان اینکه امیرالمومنین علی(ع) همچون پیامبر(ص)، مسجد را محور اداره جامعه قرار دادند، گفت: مسجد در سیره امام علی(ع) مرکزیتی خاص داشت چنان‌که قضاوت، آموزش و دیگر امور را در آن انجام می‌دادند.
حجت‌الاسلام و المسلمین «حمیدرضا مطهری» در گفت وگو با خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، با اشاره به جایگاه مسجد در تاریخ اسلام و نقشی که در ساختار جامعه اسلامی داشت، اظهار کرد: از ابتدای شکل‌گیری حکومت اسلامی یعنی ورود پیامبر اکرم (ص) به مدینه تا دوره‌های بعدی همواره مسجد به عنوان مرکز و پایگاه مهم اسلام مطرح بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رئیس انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم با بیان اینکه بعد از پیامبر (ص) نیز حضرت امیرالمومنین (ع) به عنوان جانشین و رهبر جامعه اسلامی همواره در مسجد حضور یافته و به مسائل و مشکلات مسلمانان رسیدگی می کردند، افزود: این بدان معنا است که مسجد علاوه بر اینکه مکان عبادی بود، محل اجتماع مسلمانان، ملاقات های سیاسی، محل قضاوت و محل آموزش بود چه اینکه امروزه نیز یادگار حضرت امیر(ع) از آن دوران در مسجد کوفه باقی مانده است، برای مثال دَکَّةُ الْقَضاء که حضرت امیر(ع) در آن مکان می نشستند و به حل و فصل اختلافات مسلمین و قضاوت می‌پرداختند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر ابعاد قابل توجه دیگری نیز نسبت به کارکرد مساجد در دوران صدر اسلام وجود دارد که می تواند الگویی برای جامعه امروز باشد، این مساله اهمیت بسزایی دارد که پس از استقرار جامعه اسلامی، در دوران پیامبر (ص) و پس از آن اگر قرار بود حتی شهری بنا شود اولین کاری که انجام می شد ساخت مسجد بود، یعنی آغاز و تولد یک شهر با احداث مسجد بود و پس از آن بازار، خانه‌ها و سایر اماکن در اطراف مسجد شکل می‌گرفت.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مرکزیت مسجد در دوران امیرالمومنین علی (ع) نیز تبلور خاصی داشت، تصریح کرد: این مساله به گونه ای بود که حتی مجالس درس در مسجد برپا می شد و به تدریج در کنار آن مکانی برای تدریس ساخته شد که به آن مَدرَس می گفتند.
حجت الاسلام و المسلمین مطهری در ادامه گفت: عنوان «جامع» که امروز در مورد برخی اماکن استفاده می شود در مرحله اول اشاره به مسجد دارد برای مثال جامع الازهر ابتدا مسجد الازهر بود و به تدریج دانشگاه شد، این سیر بسیار درس آموز است به ویژه برای جامعه امروز چراکه اکنون عموما مساجد تبدیل به نمازخانه شدند و پس از اقامه نماز بسته می‌‌شوند و دیگر کارکردهای فرهنگی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را که در طول تاریخ اسلام به ویژه دوره پیامبر (ص) و حضرت امیر (ع) در جامعه اسلامی جریان داشت، در سطح مساجد نمی بینیم در حالی که اگر شرایط به گونه ای باشد که باز هم مسجد آن مرکزیت را پیدا کند در این صورت در واقع شاهد تداوم سیره ای خواهیم بود که سنگ بنای آن توسط پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) در جامعه گذاشته شد.
رئیس انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه همچنین با اشاره به ویژگی‌ها و سیره اخلاقی امام علی (ع) و به ویژه توجه آن حضرت(ع) به مساله کرامت انسانی اظهار کرد: توجه به این نکته اهمیت بسزایی دارد که بدانیم امیرالمومنین علی (ع) دقیقا ادامه دهنده راه و سیره حضرت رسول (ص) بودند و با اتکا به این سیره نبوی و قرآن کریم عمل می کردند، لذا یکی از مسایلی که همواره مورد توجه آن امام همام بود توجه به ارزش ذاتی انسان و حفظ کرامت او بود.
وی اضافه کرد: خداوند در آیه ۷۰ سوره مبارکه «اسرا» می فرماید: «وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلً»؛ برخی مفسران همچون علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌فرمایند که مراد از این آیه شریفه جنس بشر است، یعنی صرف نظر از کرامت های خاص و فضایل روحی و معنوی که به عده ای اختصاص داده می شود این آیه به طور خاص منظورش جنس بشر است، صرف نظر از اینکه از کدام گروه و نژاد و دسته ای باشد.
این پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه داد: همچنین علامه محمدتقی جعفری نیز در ارتباط با همین آیه عنوان کرده است که این آیه با کمال صراحت اثبات می کند خداوند فرزندان آدم را ذاتا مورد تکریم قرار داده است؛ بنابراین با توجه به آنچه که اشاره شد اصل بر این است که خداوند بر مساله کرامت تاکید کرده است؛ ضمن اینکه در سیره حضرت رسول(ص) نیز موارد فراوانی را می بینیم که آن حضرت(ص) همواره به کرامت انسانی افراد توجه داشتند و این رویکرد در عرصه‌های مختلف قابل مشاهده است، از جمله در نامه نگاری‌هایی که با پادشاهان و سران کشورهای مختلف داشتند و با احترام آنها را خطاب قرار می دادند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به نامه ۵۳ نهج البلاغه که شامل دستورات حکومتی امیرالمومنین(ع) به مالک اشتر است، تأکید کرد: آن حضرت(ص) وقتی مالک را به عنوان حاکم مصر منصوب کردند طی نامه ای خطاب به وی نوشتند: «مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرار ده، و با همه دوست و مهربان باش. مبادا هرگز، چونان حیوان شکاری باشی که خوردن آنان را غنیمت دانی؛ زیرا مردم دو دسته‌اند، دسته ای برادر دینی تو، و دسته دیگر همانند تو در آفرینش می‌باشند»؛ این سطور نشان دهنده نگاه حضرت امیر (ع) به کرامت انسانی است.
وی با بیان اینکه امام علی (ع) عدالت را از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار می دادند، خاطرنشان کرد: امام علی(ع) در عرصه سیاست، اجتماع، اقتصاد و ... همواره عدل را پیشگام قرار داده و بر مبنای سیره رسول خدا(ص) و قرآن عمل می کردند، برای مثال در تقسیم بیت المال بسیاری از افراد اعتراض کردند که چرا شرایط مساوی میان همه افراد جامعه قرار داده شده است، یکی از این افراد «اشعث بن قیس» بود، حضرت امیر(ع) درباره شیوه تقسیم بیت المال این گونه پاسخ دادند که: «تمام قرآن را تلاوت کردم و برای فرزندان اسماعیل بر فرزندان اسحاق به اندازه این چوب برتری نیافتم». بنابراین در سیره امیرالمومنین امام علی (ع) تمام انسان ها برابر هستند.
پایان پیام/248
منبع: شبستان
کلیدواژه: امیرالمومنین ع جامعه اسلامی حضرت امیر امام علی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۵۶۸۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طهرانچی: دانشگاه آزاد اسلامی به تربیت مبتنی بر روایت تاریخ توجه می‌کند
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با صدور پیامی، روز معلم را به استادان و معلمان دانشگاه آزاد اسلامی تبریک گفت.
در متن پیام دکتر طهرانچی آمده است:
«با حمد و ستایش به محضر باری‌تعالی و درود بر پیامبر خاتم (ص) و اهل بیت کرامش که چراغ راه بشریتاند
دوازدهم اردیبهشت، سالروز شهادت بزرگمرد عرصه تعلیم و تربیت و اندیشه‌ورزی، شهید گرانقدر استاد مرتضی مطهری گرامی باد.
بی‌تردید معلم و استادان در جامعه نماد عظمت و عزت انسان‌های فداکار و پاک‌‌سرشتی است که وجودشان مملو از عشق است و تجلی آن در تربیت و آموزش فرزندان این سرزمین رؤیت می‌شود. بدین وسیله از زحمات ارزنده همه استادان ارجمند و معلمان دلسوز در خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی که در مسیر رشد و تعالی فرزندان این سرزمین تلاش می‌کنند، تشکر و قدردانی می‌کنم.
روز معلم فرصت مغتنم و شایسته‌ای است که حقیقت و اهمیت نقش و جایگاه آموزگاران و استادان در عرصه تعلیم و تربیت جامعه یادآور شود که زیربنای تعالی و رشد جامعه از این مسیر تحقق می‌یابد. به واقع آموزش و پرورش و آموزش عالی، رسالتی مهم در سرنوشت یک ملت دارند و پل ارتباطی نسل‌های مختلف با اجتماع هستند که متناسب با اقتضائات و شرایط باید تأمین‌کننده نیازهای مادی و معنوی جامعه باشند. از این جهت نقش محوری معلّمان و استادان در آگاهی‌بخشی، تعلیم و تربیت نسل جوان بر کسی پوشیده نیست و مسئولیت سنگین تولید علم و دانش، اندیشه‌ورزی و تربیت نیروی کارآمد و توسعه همه‌جانبه کشور برعهده آنان است؛ این همان موضوعی است که شهید مطهری تلاش کرد در جامعه علمی کشور درمورد آن آگاهی‌بخشی کند.
عرصه تعلیم و تربیت نظامی گسسته نیست، بلکه باید مجموعه‌ای بهم‌پیوسته، پویا و کارآمد باشد تا انسان‌هایی مفید برای جامعه شکل دهد. دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان یک نهاد آموزشی و اجتماعی، مسئولیت و رسالت خود را در همین راستا تنظیم کرده است؛ به طوری که دانشگاه به تربیت مبتنی بر روایت تاریخ توجه می‌کند.
واقعیت این است که درک گذشته، تابع درک آینده و آینده نیز به گذشته پیوسته است و بدین شیوه می‌توان افقی ترسیم کرد که مبتنی بر واقعیات جامعه باشد. مسلماً توجه به مسائل اخلاقی و انسانی، فرهنگی و اجتماعی، علمی و مهارتی مناسب، میتواند به تدوین یک مدل کارآمد آموزشی در مدارس و دانشگاه بیانجامد که در تعمیق مباحث تعلیم و تربیت مؤثر باشد. مدارس مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی بی‌شک متناسب با این شرایط بازطراحی شده‌اند.
اینجانب با گرامیداشت یاد و نام استاد شهید مرتضی مطهری (ره) و بزرگداشت مقام شامخ معلم، این روز را به همه معلمان و استادان گرانقدر و زحمتکش دانشگاه آزاد اسلامی تبریک و تهنیت میگویم و برای تمامی عزیزان توفیق و شادکامی در پناه توجهات خداوند منان مسئلت دارم.
محمدمهدی طهرانچی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی»
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت